.Fj@ à="justify">
Arka plan...Geçti?imiz per?embe günü Paris - ?stanbul uça??ndan önemli bir gazeteci indi: Dünyan?n en sayg?n gazetelerinden kabul edilen Frans?z Le Monde’un Yaz? ??leri Müdürü Sophie Gherardi. Abant Platformu’nun düzenledi?i “Türkiye-Fransa Söyle?ileri” adl? toplant?da bir konu?ma yapt?. Gherardi, ?stanbul Cevahir Otel’inde sorular?m?z? yan?tlad?.
Erdo?an yoruldu, belki biraz dinlenmek istiyor
Fransa’n?n en prestijli gazetesi Le Monde’un yaz? i?leri müdürü Sophie Gherardi’yi, t?pk? Türk meslekta?lar? gibi zorlu bir süreç bekliyor. Fransa’da da cumhurba?kanl??? seçimleri bu y?l yap?lacak. Gherardi, Ba?bakan Erdo?an için “Neden cumhurba?kan? olmas?n, 5 y?ld?r Türkiye’yi güzel bir yere ta??d?. Hem belki dinlenmek istiyordur” dedi
Türkiye ve Fransa’n?n ortak bir noktas? var bu y?l: Cumhurba?kanl??? seçimleri. Le Monde’un Fransa’daki seçimlerde Segolene Royal’i destekledi?i söyleniyor. Nas?l bir yakla??m içindesiniz?
D??ar?dan nas?l görünüyor bilmem ama Royal’i destekledi?imizi ben dü?ünmüyorum. ?u an aç?kça kimseyi desteklemiyoruz.
Ama Le Monde sol e?ilimli bir gazete ve Sosyalist Parti’nin aday? Royal oldu?u için böyle bir inan?? var.
Burada düzeltilecek iki nokta var: Bir Le Monde son y?llarda merkeze yakla?t?, sol e?ilimli oldu?unu art?k söylemek zor. ?ki. Segolene Royal Sosyalist Parti’nin aday? olabilir ama söylemleri muhafazakar de?erlere i?aret ediyor. Yani asl?nda o da sol de?il!
O zaman seçimlerdeki çizginiz ne?
Geçti?imiz hafta editoryal kadro olarak bir toplant? yapt?k ve seçim döneminde seçmene bir ?ey söylemeli miyiz, diye sorduk kendimize. Cevab? bulmak için 1965’ten beri seçim dönemlerinde yapt???m?z gazeteleri inceledik. Ve genel yay?n yönetmenimizin bir kö?e yaz?s? haz?rlamas?na karar verdik.
K?M? DESTEKLEYECE??M?Z? HENÜZ B?LM?YORUZ
Bu yaz? okuyucuya ne söyleyecek?
Seçimlerdeki tercihimizi belli edecek ancak henüz kimi destekleyece?imizi bilmiyoruz.
Ama seçimlere çok az zaman kald?. Adaylar birbirine çok yak?n oldu?u için mi yoksa hiç biri içinize sinmedi?i için mi hâlâ karars?zs?n?z?
Hay?r, hâlâ sonuçlar ve politikac?lar?n gerçek çizgileri ile ilgili gözlem yap?yoruz.
En ?ansl? aday kim görünüyor?
San?r?m Sarkozy ilk raunttan galip ç?kacak. Kar??s?nda üç aday var: Royal, Bayrou ve Le Pen. Royal üç ayd?r anketlerde ayn? yerde, hiç k?p?rdam?yor. Artm?yor, azalm?yor.
Royal’?n kad?n olmas? avantaj m?? Bayan yerine Bay Royal olsa sonuç farkl? olur muydu?
Fransa çok tutucu bir toplum. Bu yüzden kad?n olman?n art? m? eksi mi oldu?unu söylemek güç. Kad?n oldu?u için oy vermem, diyenler çok.
Royal’?n slogan? “Çocuk da yapar?m, kariyer de!” etkili bir slogan m??
Hay?r, hem de hiç! Çünkü Fransa’da kad?nlar bunu zaten 20 y?ld?r ba?ar?yor. Asl?nda Fransa’n?n son zamanlarda ba?ard??? tek ?ey de kad?nlar? sosyal hayata entegre etmek oldu. Royal yeni bir ?ey söylemiyor.
SARKOZY’DEN KORKUYORLAR
Sarkozy’i nas?l buluyorsunuz?
Enerjik ve vah?i. ?nsanlar ondan korktuklar?n? söylüyorlar!
Mesela Biz Türkler onun AB politikas?ndan ve Türkiye’ye yakla??m?ndan korkuyoruz!
Öyle dedi?ine bakmay?n. Sarkozy asl?nda Avrupa yanl?s?. Milliyetçi seçmeni kaybetmemek için öyle konu?uyor. AB politikalar?na destek veriyor, Türkiye’ye kar?? da söyledi?i kadar sert oldu?unu dü?ünmüyorum.
Gelelim Türkiye’deki cumhurba?kanl??? seçimlerine... Fransa ile k?yaslay?nca ne gibi farklar görüyorsunuz?
Biz Türkiye’deki cumhurba?kanl??? seçimlerini çok yak?ndan takip etmiyoruz. Bizim için kimin seçilece?i önemli de?il çünkü. Türkiye ba?bakan taraf?ndan yönetilen parlamenter bir sistem. Cumhurba?kanl??? sembolik bir rol. Kimin olaca??n? pek önemsemiyoruz.
ERDO?AN TÜRK?YE’Y? ?Y? B?R YERE TA?IDI
Sizce Tayip Erdo?an’?n ba?bakanl?ktan cumhurba?kanl??? koltu?una ç?kmas? mant?kl? bir hareket mi?
Erdo?an hükümeti Türkiye’yi çok iyi bir yere ta??d?. Ekonomik olarak, politik olarak parlad?n?z. E?er partisini onsuz devam etmesi için iyi haz?rlad?ysa neden olmas?n? D??ar?dan bak?nca bu çok normal.
Ama e?er Türkiye’yi ba?bakan yönetiyorsa Erdo?an’?n bu görevi b?rakmas? için do?ru zaman m??
Belki ba?bakan olmaktan yorgun dü?mü?tür, belki biraz dinlenmek istiyordur. ?stedi?i karar? verebilir! Cumhurba?kan? illa ya?l? olmak zorunda m??
Sorun ya? de?il de onun ?slamc? kimli?i tabii...
5 y?ld?r iktidarda. ?imdiye kadar cumhuriyetin temel de?erlerine zarar verdi mi? Siz hiç de bask? alt?nda gibi görünmüyorsunuz!
D?NK’?N MEKTUBU
Türkiye-Fransa ili?kilerini altüst eden bir geli?me ya?and? bu y?l. Frans?z Parlamentosu Ermeni soyk?r?m?n?n inkar?n? yasaklayan bir tasar? getirdi meclise. Bunun Fransa’daki etkileri ne oldu?
Her ?ey 15 y?l önce Yahudi soyk?r?m? olmam??t?r diyen bir avuç Frans?z yüzünden ba?lad?. Bu görü? yay?ld?, hatta baz? akademisyenler üniversitelerde bu yönde dersler vermeye ba?lad?lar. Bu yüzden soyk?r?m?n inkar? yasakland?. Ard?ndan zenciler “Frans?zlar bizi köle olarak kullanm??t?r. Bunun reddi yasaklans?n” diye ortaya ç?kt?lar. Daha onlar?n önerisi kabul görmeden Ermeniler ortaya döküldü.
Öneri yasala??r m??
Hay?r imkans?z. Ama ?unu anlay?n: Fransa’daki Ermeniler 3 ku?akt?r burada. Art?k dillerini bile konu?am?yorlar. Kimlikleri ile ilgili tek nokta soyk?r?m. Soyk?r?m onlar? birle?tiriyor.
Dink’in öldürülmesi Fransa’daki Ermeniler’in ellerini güçlendirdi mi ?
Ard?ndan yap?lan gösteriler çok etkileyiciydi. Tasar? gündeme geldi?inde Hrant Dink Le Monde’a bir mektup yazarak buna kar?? olduklar?n? anlatm??t?. Çok cesurdu.
07:30’daki ilk toplant?da z?plar?z
Le Monde’da bir gün nas?l geçiyor?
Zor! Hem de çok! Güne çok erken ba?l?yoruz. Saat 6.30’da masa ba??nda oluyoruz. Daha da erken gelenler var ama ben yapam?yorum. ?lk toplanü? 7.30’da. Üstelik ayakta ve ço?u zaman z?playarak. Çünkü o saatte oturursak uyuruz, diye dü?ünüyoruz. Le Monde ö?len 1’de bas?l?yor. Bu yüzden çok az vakit var. 8’den 10.30’a kadar haberlerin gelip sayfalar?n haz?rlanmas? gerekiyor.
Ama di?er gazeteler sabah ç?k?yor. Siz nas?l oluyor da bayat ç?km?yorsunuz?
Le Monde’un s?rr? i?te burada. Gelenekten ötürü ö?leden sonra ç?k?yoruz. Sabahtan ö?lene kadar enteresan ve bize özel haberler ve yaz?lar haz?rl?yoruz. Le Monde Paris’te ö?leden sonra, di?er ?ehirlerde ise ertesi sabah raflara geliyor.
Ö?len 1’de bas?ld???n?za göre gün erken bitiyor herhalde?
Hay?r, bask?dan sonra ertesi günün haberlerini haz?rl?yoruz. Tüm sayfalar? sabah 10.30’a kadar yapamay?z ki! Ak?am 8’e 9’a kadar kal?yoruz. Haftada 6 gün çal???yoruz.
Bu a??r ko?ullarda neden çal???yorsunuz? Çok mu iyi kazan?yorsunuz?
Hay?r, saat hesab? yap?nca di?er gazetecilerden daha az kazan?yoruz ama biz Le Monde’da çal???yoruz. Prestiji yetiyor bize! Her gazeteci burada çal??mak ister!
Prestiji bize yeter
Sophie Gherardi Paris’teki ünlü Science Po Üniversitesi’nde siyaset bilimi okudu. Ard?ndan Gazetecilik Enstitüsü’nde ça?da? tarih üzerine e?itim gördü ve sonra ekonomi alan?nda uzmanla?t?. 30 y?l önce AFT Ajans?’nda gazetecili?e ba?layan Gherardi, Le Monde’a 1989’da geçti. Gazetenin 1 y?ld?r yaz? i?leri müdürü olan Gherardi “Maa??m?z önemli de?il prestiji yeter” diyor.