AnasayfaÝletiþim
  
English
Makaleler

BA?LILI?IN BEDEL?

Ömer Engin LÜTEM, Emekli Büyükelçi
29 2005 - ?KSAREN

="justify">Rusya Federasyonu son zamanlarda do?al gaz sat?? fiyatlar?n? artt?rmaya ba?lam??t?r. Vaktiyle Sovyetler Birli?i’nin, ba?l? cumhuriyetlere ucuza ham madde satmas? usulüne devam eden Rusya,  Ba??ms?z Devletler Toplulu?u ülkelerine  dünya fiyatlar?n?n  alt?nda fiyatlarla petrol ve do?al gaz vererek onlar? kendine   ba??ml? k?lmaya çal??m??t?. „anla Rusya’n?n etki alan?n?n d???na Bat?’ya yönelmesi kar??s?nda Rusya’n?n bu ülkelere ucuz petrol ve do?al gaz satmak için bir nedeni kalmam??t?r. Bu yeni yakla??m çerçevesinde Ukrayna’ya verilen gaz?n 1000 metre küp fiyat? 230 dolara yükseltilirken,           
Rusya’n?n hiçbir sözünden ç?kmayan Beyaz Rusya’ya 45 dolardan gaz verilmeye devam edilmi?tir.

Ermenistan da Rusya ile iyi ili?kiler içinde olmaya birinci derecede önem vermektedir. Olabilecek her sorunun k?sa zamanda çözümlenmesi ve Ermenistan’?n Rus politikalar?n? izlemesinde bir aksama olmamas? için gerek Ba?kan Koçaryan gerek rejimin kuvvetli adam? Savunma Bakan? Sarkisyan y?lda birkaç kez Rusya’y? ziyaret etmektedir.  Ermenistan böylece Güney Kafkaslar?n Beyaz Rusyas? konumundayken Rusya’n?n, bu ülkeye satt??? do?al gaz?n 1000 metre küp fiyat?n? 56 dolardan 110 dolara ç?karmas? Ermenistan’da büyük dü? k?r?kl??? yaratm??t?r. Ba?kan Koçaryan, Rusya’n?n Soçi ?ehrinde Ba?kan Putin ile bu konuyu görü?mü? ancak anla??lan Rusya’n?n karar?nda bir de?i?iklik olmam??t?r.

Bu arada Rusya, Gürcistan’a verdi?i do?al gaz?n fiyat?n? da 110 dolara ç?karm??t?r. Buna kar??l?k Gürcistan, kendi ülkesinden geçerek Ermenistan’a sat?lan gaz?n 1000 metre küpünden ?imdiye kadar ald???  6 dolar kadar transit ücretinin 30 dolara ç?kar?lmas?n? istemi?tir. Bu fiyat art??? gerçekle?ti?i takdirde Ermenistan’a yans?yacakt?r.

Böylece do?al gaz ithalinde önemli bir fiyat art???yla kar??lan Ermenistan’da Rusya’ya kar?? tepkiler görülmeye ba?lam??t?r. Baz? gazeteler Rusya’n?n Ermenistan’daki askeri üssü için hiç kira vermedi?i,  hatta bu üssün giderlerinin Ermenistan taraf?ndan kar??land???n? ileri sürüp do?al gaz fiyatlar?ndaki art??a kar??l?k Ermenistan’?n da Rusya’dan bu üst için kira istemesi gerekti?ini öne sürmeye ba?lam??lard?r.  Bu görü? Meclis Ba?kan? Ba?dasaryan taraf?ndan da desteklenmi?tir.

Ancak en önemli tepki D??i?leri Bakan? Vartan Oskanyan’dan gelmi?tir. Oskanyan
do?al gaz fiyat? artmas?n?n ekonomik nedenlerden ileri geldi?i hakk?ndaki Rusya aç?klamas?n?n do?ru olmad???n?, bu art???n daha ?imdiden, Ermenistan’da ve bölgede, Ermenistan ve Rusya için olumsuz siyasi sonuçlar? oldu?unu söylemi?tir.  Ermeni D??i?leri bakan?n?n Rusya’y? al???lmam?? ölçüde ele?tiren bu sözleri do?al gaz fiyatlar?ndaki art???n Ermenistan için ciddi ekonomik sorunlar do?urmu? oldu?unun kan?t?n? olu?turmaktad?r.

Ermenistan’?n gerek güvenlik gerek ekonomik bak?mdan Rusya’ya ba?l? olmas?n?n bedelini a??r bir ?ekilde ödedi?i görülmektedir. Oysa Ermenistan Rusya’ya s?rt?n? dayay?p Türkiye ve Azerbaycan ile olan sorunlar?n? görmemek, hiç olmazsa önemsememek yerine bunlar? çözümlemeyi ye?lese sadece bu bölgede bar??? sa?lamakla kalmayacak, kara yoluyla Bat? Avrupa’ya ba?lanman?n yan?nda uygun fiyatlarla Azerbaycan’dan petrol ve do?al gaz alabilecektir.  Ancak günümüz ko?ullar?nda böyle bir olas?l???n bulundu?unu söylemek zordur. Ermenistan’da cesur ad?mlar at?lmas? için en erken tarihin 2008 y?l? ba?kanl?k seçimleri oldu?u görülmektedir.

   

    Makaleye Yorum Yaz        Tavsiye Et

«  Geri
Yorumlar


«  »