!à‡`="justify">ERMEN?STAN-AZERBAYCAN DI???LERI BAKANLARI GÖRÜ?MESI VE TÜRK?YE

Azerbaycan D??i?leri Bakan? Elmar Memmedyarov ve Ermenistan D??i?leri Bakan? Edvard Nalbandyan 6 May?s 2008 tarihinde Avrupa Güvenlik ve ??birli?i Te?kilat? (AG?T) Minsk Grubu e? ba?kanlar?yla birlikte Strasburg’da bulu?tu.

umlarda iki ülkenin D??i?leri Bakanlar?n?n görü?mesinin Azerbaycan ve Ermenistan Devlet Ba?kanlar?n?n ilerleyen günlerdeki olas? görü?meleri için bir ön al??t?rma niteli?i ta??yabilece?i yorumlar? yap?lm??t?. Karaba? sorununa çözüm sürecinde özellikle bu soruna taraf olan iki ülkenin devlet adamlar?n?n görü?meleri bu ülkelerin yakla??m?n? ayr? ayr? ortaya koymas? bak?m?ndan her zaman önemlidir ve dikkatle izlenir.

Azerbaycan ve Ermenistan aras?ndaki soruna de?inmeden önce son dönemdeki Türkiye-Ermenistan ili?kilerine göz atmak faydal? olacakt?r. Ermenistan'da 19 ?ubat'ta gerçekle?tirilen seçimin ard?ndan, Ermenistan’?n yeni Devlet Ba?kan? Serge Sarkisyan ve yeni hükümetin d?? politikada izleyece?i yol, özellikle de Türkiye ile ili?kilerin nas?l bir yörüngeye girece?i ba?lam?nda merak konusu oldu. Seçimlerden hemen sonra Türkiye ile Ermenistan aras?nda ba?bakanlar ve d??i?leri bakanlar? nezdinde ?l?ml? mesajla?malar ya?and? ve iki ülkenin kom?uluk ili?kilerinin önemi hat?rlat?ld?. Ermenistan’?n yeni Devlet Ba?kan? Serge Sarkisyan ve yeni Ba?bakan? Tigran Sarkisyan’?n göreve ba?lamas?n?n ard?ndan Ba?bakan Erdo?an Ermenistan’a bir mesaj gönderdi. Mesaj?nda ikili ili?kilerin bar??, istikrar ve refaha katk? yapaca?? yeni bir döneme girilece?ini umdu?unu belirtti. Mesaja kar??l?k veren Ba?bakan Sarkisyan da do?rudan ikili görü?melerin tüm sorunlar?n çözümüne yard?mc? olaca??n? vurgulad?. Böylelikle her iki ba?bakan aradaki sorunlar?n iyi kom?uluk ili?kileri temelinde diyalog yoluyla çözülmesi taraftar? olduklar?n? vurgulam?? oldular. Ayr?ca, Ermeni devlet adamlar? ili?kilerin normalle?mesi için herhangi bir ön ko?ullar? olmad???n? söyledi. Bilindi?i gibi Türkiye ve Ermenistan aras?ndaki ili?kilerin normalle?mesinin önünde üç önemli engel bulunuyor. Bunlardan ilki Ermenistan’?n Türkiye’nin toprak bütünlü?ünü aç?kça tan?maktan bugüne kadar uzak durmas?, ikincisi Ermenistan’?n 1915 olaylar?n? soyk?r?m olarak kabul ettirme çabalar?, üçüncüsü ise Ermenistan’?n Azerbaycan topraklar? içinde bulunan Karaba?’? ve çevresindeki Azeri topraklar?n? i?gali. Her ne kadar Ermenistan “ko?ulsuz ili?kiye haz?r?z” mesajlar?n? s?k s?k tekrarlasa da Türkiye’nin hassasiyetini vurgulad??? konularda herhangi bir ad?m atmaya yana?m?yor. Karaba?’daki i?gali nedeniyle Azerbaycan’la sorunlar? devam ediyor. 1915 olaylar?n? soyk?r?m olarak niteliyor ve tüm dünyada Türkiye’yi mesnetsiz suçlamalarla kar?? kar??ya b?rakan bir yol izliyor. Karaba?’daki i?gali bölgedeki istikrara gölge dü?ürüyor ve Ermenistan’?n y?llard?r devam eden ortak projeler ve anla?malardan da izole edilmesine neden oluyor.

Ermenistan’?n iki önemli kom?usuyla izledi?i politikada bu zamana kadar bir de?i?iklik olmad?. Özellikle Karaba?’daki ?srarl? uzla?maz tutumu hem bölgedeki dengelere hem de Ermenistan’?n kendisine zarar vermeye devam ediyor. ?ubat ay?ndaki seçimden sonra de?i?en devlet ba?kan? ve hükümetin, Ermenistan’?n bölgedeki politikalar?nda ne gibi de?i?iklikler getirece?inin merak edildi?i bir ortamda Ermenistan’?n yeni D??i?leri Bakan? Edvard Nalbandyan ve Azerbaycan D??i?leri Bakan? Memmedyarov’un bu ilk görü?meleri daha da önemli hâle geldi. Görü?me sonunda iki taraftan da benzer aç?klamalar yap?ld?. Soruna diyalog çerçevesinde çözüm aranmas? gerekti?inde hemfikir olundu. Azerbaycan ve Ermenistan’?n konuya ili?kin yakla??m? ortaya kondu. Daha önceki AG?T Minsk grubu çerçevesinde gerçekle?en görü?melerde oldu?u gibi bu bulu?mada da iki ülke d??i?leri bakanlar?, iki taraf?n da bar?? sürecine katk?da bulunma iste?inde oldu?unu vurgulad?. Görü?menin bir di?er önemli boyutu ise yak?n dönemde Ermenistan ve Azerbaycan Devlet Ba?kanlar?n?n görü?me olas?l???na da etkileyecek olmas?. Ermenistan ve Azerbaycan D??i?leri Bakanlar?n?n bu görü?mesi olumlu bir atmosferde geçmi? olsa da önceki ikili görü?melere benzer bir nitelik ta??yor. Bölgedeki en önemli sorunlardan biri olmaya devam eden Karaba?’?n Ermenistan taraf?ndan i?gal alt?nda tutulmas? ise çözüm bekliyor. Bar?? sürecinin korunmas? ve sorunun diplomatik yollarla çözülmesi Türkiye gibi di?er arabulucu ülkelerin de iste?i; ancak çözüm Ermenistan’?n sürece katk?da bulunacak ad?mlar atmaya yana?mas?yla mümkün.