="justify">Ermenistan ve Azerbaycan Devlet Ba?kanlar?, Serge Sarkisyan ve ?lham Aliyev 6 Haziran’da St. Petersburg’da ilk kez bir araya geldi. Görü?me, Serge Sarkisyan’?n  9 Nisan 2008’de Ermenistan Devlet Ba?kanl???’na gelmesinden bu yana iki ülke aras?ndaki devlet ba?kanlar? seviyesindeki ilk bulu?ma oldu.

�tan D??i?leri Bakan? Eduard Nalbantyan’?n yan? s?ra Karaba? sorununun çözümü için arabuluculuk yapan Avrupa Güvenlik ve ??birli?i Te?kilat? (AG?T) Minsk Grubu E?ba?kanlar? da kat?ld?.

Görü?menin ard?ndan iki ülkenin D??i?leri Bakanlar?,  Devlet Ba?kanlar?n?n bir araya geli?i hakk?nda yapt?klar? de?erlendirmelerde her iki Devlet Ba?kan?n?n görü?melerin devam etmesinden yana olduklar?n?n alt?n? çizdiler.  Ermenistan D??i?leri Bakan? Nalbantyan Aliyev-Sarkisyan görü?mesini olumlu buldu?unu ve bu görü?me sayesinde Devlet Ba?kanlar?n?n konuya yakla??m?n?n ö?renildi?ini vurgulad?. Minsk Grubu e?ba?kanlar?ndan Matthew Bryza da Aliyev-Sarkisyan görü?mesinin tan??ma mahiyetinde, ba?ar?l? ?ekilde gerçekle?ti?ini belirtti.

Aliyev-Sarkisyan görü?mesinin Da?l?k Karaba? sorununun bar??ç? çözümünü amaçlayan müzakere süreci için uygun ortam olu?turaca?? umut ediliyor. Karaba? sorununun çözümünde arabulucu ülkelerden biri olan Türkiye’nin de beklentisi iki ülke Devlet Ba?kanlar?n?n Da?l?k Karaba? müzakerelerinin sürdürülmesi için görü? birli?inde olmalar?.

Aliyev-Sarkisyan görü?mesi iki devlet ba?kan?n?n bir araya geli?i bak?m?ndan bir ilk, ancak Azerbaycan ve Ermenistan’?n Karaba? Sorununun çözümü için att??? ad?mlar?n ilki de?il. Sarkisyan ve Aliyev’in bu ilk bulu?malar? müzakere sürecinin s?f?rdan ba?lad??? anlam?na gelmiyor. Bu görü?me taraflar?n yakla??m?n?n ortaya kondu?u bir tan??ma görü?mesi olarak kabul ediliyor. Devlet ba?kanlar? müzakerelerin devam? için anla?maya vararak  Minsk grubunun arabuluculu?unun sürmesinde fikir birli?ine vard?lar.

Görü?menin ard?ndan, AG?T (OSCE) Minsk Grubu E?ba?kanlar?n?n Haziran ay? sonunda bölgeye ziyarette gerçekle?tirecekleri de ö?renildi. Arabulucular?n bölgedeki görü?melerde sorunun çözümü için gerekli temel prensipleri de?erlendirmeleri bekleniyor. ABD, Rusya ve Fransa Minsk Grubu E?ba?kanlar? 28 Kas?m 2007 tarihinde ?spanya’n?n ba?kenti Madrid’de Bakü ve Erivan’a bar??ç?l çözüm önerilerin bulundu?u bir belge sunmu?lard?. Madrid önerileri olarak adland?r?lan bu belgenin içeri?i tam olarak bilinmese de, belgenin Karaba? etraf?nda, Ermenilerin kontrolünde bulunan topraklar?n geri verilmesini, Karaba?’?n son durumunu belirlemek üzere referandum yap?lmas?n? ve AG?T’in misyonunu içerdi?i tahmin ediliyor. Fakat Ermenistan ve Azerbaycan aras?nda Madrid prensipleri üzerinde anla?mazl?klar oldu?u biliniyor. St. Petersburg’daki görü?mede ise Madrid belgesine de?inilmedi?i, yaln?zca taraflar?n görü?lerine yer verildi?i belirtildi.

?ki ülke aras?ndaki sorunlar 1980’lerde Ermenistan’?n Azerbaycan topraklar?nda hak iddia etmesi nedeniyle ba?lam??t?. Ermenistan 1990’lar?n ba??ndan beri Azerbaycan topraklar?n? uluslar aras? hukuk kurallar?n? ihlal ederek i?gal alt?nda tutuyor. 1994 y?l?nda imzalanan ate?kes anla?mas?n?n ard?ndan gerçekle?tirilen bar?? görü?meleri sorunun çözümü için henüz bir yarar sa?layamad?. Bar?? görü?melerinin ba?lad??? tarihten günümüze kadar pek çok konuda uzla?maya var?lm?? olsa da Karaba?’?n pozisyonu hakk?nda önemli noktalarda görü? ayr?l??? bulunuyor.

St. Petersburg bulu?mas? bar?? sürecinin sa?lanmas? amac?yla düzenlenen görü?meler aras?nda dördüncü  dönemin ba?lang?c? olarak kabul edilebilir. Azerbaycan ve Ermenistan aras?ndaki ilk dönem görü?meler 1993-1997 y?llar? aras?nda Haydar Aliyev ve Ter Petrosyan aras?nda yakla??k 10 görü?meyle gerçekle?mi?ti. ?kinci dönem 1999-2002 y?llar?nda Haydar Aliyev ve Robert Koçaryan’?n yakla??k 20 kez gerçekle?tirdikleri bulu?malarla devam etmi?ti. Üçüncü dönem görü?meler ise ?lham Aliyev ve Robert Koçaryan aras?nda 9 bulu?mayla son bulmu?tu. 15 y?ld?r iki ülke liderlerinin yakla??k 40 bulu?mas?yla gerçekle?en çözüm aray??? süreci Ermenistan’?n yeni Devlet Ba?kan? Serge Sarkisyan  ve Azerbaycan Devlet Ba?kan? ?lham Aliyev’le de devam edecek gibi görünüyor. Karaba? sorununun çözüme kavu?mas? ku?kusuz Azerbaycan’?n toprak bütünlü?ünün uluslararas? hukuk kurallar? çerçevesinde Ermenistan taraf?ndan tan?nmas? ve i?gal alt?nda tuttu?u topraklar? terk etmesiyle mümkün.