!âJĞ ="justify">
19 Haziran Siyah bir ABD ba?kan? fikri herkesi oldu?u gibi Türkleri de heyecanland?r?yor. Ayr?ca Beyaz Saray'da bir Bush daha görmek dü?üncesi dahi insanlar? tedirgin etmeye yetiyor. Ancak Barack Obama'n?n seçilmesi halinde dikensiz bir gül bahçesiyle kar??la?mayaca??m?z da muhakkak. Sorunlar?n ba??nda ise Ermeni Sorunu'nun gelece?ine dair i?aretler oldukça kuvvetli:
?lk olarak Obama'n?n çevresi 'Ermeni ve Ermenici dostlar?' ile dolu.
Nancy Pelosi ve John Kerry bunlar?n ba??nda geliyor. Pelosi Temsilciler Meclisi Ba?kan? ve Demokrat Parti'nin en önemli isimlerinden. Ermeni olsayd? Ermeni davas?n? ancak bu kadar savunabilirdi. Kerry ise Demokratlar'?n Bush'un kar??s?na ikinci dönem öncesinde ç?kard?klar? aday. O da Ermeni davas?n?n taviz vermeyen isimlerinden. Obama seçilirse Kerry'nin D??i?leri Bakan? olabilece?i dahi konu?uluyor. Dahas? aday olamayan Hillary Clinton da Ermeni yasa tasar?s?n?n önde gelen destekleyicilerinden biri olmu?tu.
Çevresi bir yana Obama, ?ahsen Ermenilere deste?ini çe?itli defalar aç?klam?? bir ki?i. ?nternet sitesinde Ermenilere çe?itli konularda verdi?i aç?k destek ve 1915 olaylar?n?n 'soyk?r?m' olarak tan?nmas? gerekti?i iddias? hala duruyor. Obama Ocak 2008'de Ermenilere özetle ?u sözleri veriyordu:
1. ABD-Ennenistan ili?kilerinin geli?tirilmesinin, ortak güvenli?imizin ve Ermeni demokrasisinin güçlendirilmesinin en güçlü destekçisi olaca??m,
2. Ba?kan olarak terörizm ve a??r?l?k ile mücadelede güvenilir bir ortak olan Ermenistan'a yard?mlar?m?z?n devam etmesini sa?layaca??m.
3. Türk ve Azeri ku?atmas?n?n sona erdirilmesine çal??arak Ermenistan'?n güvenli?ini geli?tirece?im,
4. Da?l?k Karaba?'da Amerika'n?n temel ba?lay?c? ilkeleri olan domokrasi ve kendi kendini yönetme hakk?n? gözeterek, tüm partilerin kabul edebilece?i kal?c? ve güçlü bir çözüm için çal??aca??m,
5. Benim yönetimim geni?letilmi? ticaret ve hedeflenmi? yard?mlar ile ve ABD ile Ermenistan afaslfidaki ticari, siyasi, askeri ve kültürel ili?kileri geli?tirerek Ermenistan'?n büyümesinin ve kalk?nmas?n?n güçlendirilmesini sa?layacakt?r,
6. Ben ayr?ca birço?u soyk?r?m kurbanlar?n?n çocuklar? olan Amerikal? Ermenilerin soyk?r?mlar? önlemek ve soyk?r?m? anmak konusundaki ilkesel taahhütlerini payla??yorum. Bir ABD senatörü olarak Türkiye'yi geçmi?te Ermeni Soyk?r?m?'n? tan?maya ça??rd?m. Ermeni Soyk?r?m? Karar?'n? (H.
Res. 106 ve S. Res. 106) güçlü bir bir ?ekilde destekledim ve Ba?kan olarak Ermeni Soyk?r?m?'n? tan?yaca??m.
ABD, Ermeni Soyk?r?m? hakk?nda do?ruyu konu?acak ve tüm soyk?r?mlara güçlü bir ?ekilde kar??l?k verebilecek bir ba?kan? hakediyor. O ba?kan olamaya niyetliyim.
Barack Obama son olarak Ermeni Ulusal Komitesi'nden (ANCA) Ken Hachikian'a gönderdi?i mektupta ise "Bu trajik gerçe?i tan?mal?y?z. Bush yönetiminin bunu tan?mamas?n?n özrü yok ve yönetimin tutumunu de?i?tirmesi için çaba göstermeye devam edece?im" ifadelerine yer verdi.
***
Görüldü?ü üzere Obama Ermenilere çok geni? bir alanda büyük sözler veriyor ve bu aç?dan Cumhuriyetçi McCain ile k?yaslanamayacak derecede Ermenici bir aday görünümünde.
Yukar?da say?lan maddeler incelendi?inde Obama'n?n Ermenistan yanl?s? vaatlerinin gerçek dünya ile yeterince uyu?mad??? söylenebilir. Çünkü Ermenistan hiç de Obama'n?n takdim etti?i gibi ABD'nin Kafkaslardaki en güvenilir orta?? de?il. Aksine Ermenistan. Rusya'n?n yak?n orta?? ve ?ran ile ili?kileri de gayet iyi. Hatta s?rf bu nedenle ABD'nin teknoloji transferinde çok dikkatli olmak zorunda kald??? bir ülke. Buna kar??n Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan ile ABD'nin ili?kileri ticari ve stratejik aç?lardan Ermenistan ile k?yaslanamayacak bir düzeyde. Tek ba??na enerji boyutu dahi ABD'nin Ermenistan yerine TürkiyeAzerbaycan hatt?n? desteklemesi için yeterli. Obama'n?n aç?klamas?nda Karaba? meselesi için kullan?lan Ermeni yanl?s? dile ve çözüm konusundaki iyimserli?e ra?men bu konunun san?ld??? kadar kolay çözülemedi?i ve self-determinasyonun ötesinde ciddi i?gal sorunlar? oldu?u ortadad?r. Elbette müstakbel ABD ba?kan?n?n 'Türkiye ve Azerbaycan'?n Ermenistan'? ku?atmas?' gibi gerçeklerle ilgisi olmayan bir ifadeyi kullanmas? da talihsizliktir.
Ancak yukar?da say?lan maddelerden Türkiye'yi en çok endi?elendireni ?üphesiz 'soyk?r?m' meselesidir. Obama aç?kça Ermeni iddialar?n? tan?may? taahhüt etmektedir.
D??i?leri Bakan? Ali Babacan geçenlerde Obama'n?n yak?n dan??manlar? ile görü?tü ve bu sorunu da dile getirdi. Ancak Obama taraf?n?n van?t? net oldu: "Söz verdim, tan?mak zorunday?m". Ermeni meselesinde Obama'yi heyecanland?ran ve Ermeni taraf?na bu kadar iten as?l unsur ise elbette Ermeni oylar?. Ermenilere sorarsan?z ABD'de 1,5 milyon Ermeni var. ABD nüfus kay?tlar? 400.000 civar?nda bir Ermeni nüfustan bahsediyor. Ancak kay?tlara girmeyenlerle bu say?n?n 1 milyona do?ru yakla?t??? kabul ediliyor. Üstelik Ermeni oylan oldukça organize ve belli yerlerde yo?unla?m?? durumda.
Örne?in California'da Ermenilerin deste?ini almak büyük bir ba?ar?.
Ermeniler siyasete a??rl?klar?n? koymu? bir grup. Buna kar??n Türklerin çok da??n?k oldu?u ve birlikte hareket edemedikleri görülüyor. Nerede Türk varsa orada bölünmeler sürüyor.
Dahas? Türklerin ABD'deki say?lar? Ermenilerin be?te biri dahi de?il. Hele hele oy verenler k?yasland???nda oran çok daha fazla dü?üyor. Bu ?artlar alt?nda Obama'n?n blok halinde gelecek Ermeni oylar? kar??s?nda ellerini ovu?turmas? son derece normal say?lmal?d?r. Daha önemlisi siyaset yapt??? her dönemde Ermenileri yan?nda bulan ve onlarla birlikte çal??an Obama için Türklerin lobicilik çal??malar? çok etkisiz ve çok geç bir çal??mad?r. Türkler her zaman oldu?u gibi yine meseleyi çok geç kavramaktad?rlar. Hem Obama, hem de Hillary Clinton çe?itli defalar Türklere dönerek "daha önce nerelerdeydiniz" sorusunu yöneltmi?tir.
***
Denebilir ki Ermeniler ?imdiden seçim sonuçlar?n? beklemeye ba?lad?lar bile. Obama için kampanyalar yap?yorlar, internet siteleri kuruyorlar, hep onun yan?nda yer al?yorlar. Onu ?u ana kadar gelmi? geçmi? en Ermenici aday olarak de?erlendiriyorlar.
Özetle Ermeni meselesi Obama döneminde Türk-Amerikan ili?kilerinde 'ba? a?r?tan' bir ba?l?k olabilir.
Ancak unutmamak gerekir ki TürkAmerikan ili?kilerinin genel seyri Ermeni meselesinin ne kadar etkili olaca??n? da belirleyecektir. Çünkü Ermeni meselesi ili?kilerde ço?u zaman yan bir türev gibidir. Buna ek olarak Türk iç siyasetindeki parçal? durum ve her iki grubun da ABD'den destek arama çabalan Türkiye'yi zay?f b?rakabilecek bir husustur. Ne yaz?k ki Ankara'daki mücadelenin bir benzeri Washington koridorlannda da ya?an?yor ve ABD'deki Türkler ortak davalar?n? savunmaktan çok birbirlerinin gözlerini oymakla me?guller.