AnasayfaÝletiþim
  
English
Makaleler

ERMEN?STAN'IN TÜRK?YE'N?N SINIRLARINI TANIMASI

Ömer Engin LÜTEM, Emekli Büyükelçi
12 2006 - ?KSAREN

!á½p="justify">Ermenistan D??i?leri bakan? Oskanyan 9 Haziran'da bir televizyon kanal?na verdi?i mülakatta  baz? Türk siyasetçilerinin  Ermenistan'?n, Anayasas? nedeniyle, Türkiye s?n?rlar?n? tan?mad???n? ifade ettiklerini, Ermenistan Anayasas?nda böyle bir husus olmad???n?, Anayasa'da tarihi geçmi? ve de?erler hakk?nda Ba??ms?zl?k Bildirgesine at?f yap?ld???n? ve Türkiye için tehlikeli hükümler bulunmad???n? söylemi?tir.¬ile diplomatik ili?ki kurmaya haz?r olmad??? için, s?n?rlar?n tan?nmas?n?  bir bahane olarak ileri sürüldü?ünü ifade etmi?tir. 
 
Oskanyan, diplomatik ili?kileri kuracak protokolün s?n?r sorununu da çözece?ini, ancak Türkiye'nin Ermenistan'dan  s?n?rlar?n? tan?d???na dair ayr? bir beyanda bulunmas?n? istedi?ini, bu beyan? yapsalar  bile Türkiye'nin diplomatik ili?ki kurup kurmayaca??n? bilemediklerini bildirmi?tir.
 
Ermenistan D??i?leri Bakan?n?n sözleri gerçe?in ancak bir k?sm?n? yans?tmaktad?r.
 
Ermenistan'da 23 A?ustos 1990 tarihinde kabul edilen Ba??ms?zl?k Bildirgesinin 11. maddesi ?öyledir:" Ermenistan Cumhuriyeti, Türkiye'de ve Bat? Ermenistan'da vuku bulmu? olan 1915 soyk?r?m?n?n uluslararas?nda tan?nmas?n? sa?lamak görevini destekler."  Söz konusu madde, Türkiye'nin kesinlikle kar?? ç?kt??? soyk?r?m iddias?n? benimsedikten ba?ka, bu iddian?n uluslararas?nda kabul görmesi için Ermenistan'?n çaba gösterece?ini belirtmektedir. Daha önemli olan bir husus ise  bu maddenin Do?u Anadolu'yu Bat? Ermenistan olarak nitelendirmesidir. Bu da, dolayl? bir ?ekilde, Türkiye'nin toprak bütünlü?ünün tan?nmad??? anlam?na gelmektedir. 
 
Ermenistan Anayasas? Ba??ms?zl?k Bildirgesindeki milli hedefleri temel olarak kabul etti?inden bu Bildirge halen de geçerlidir.
 
Ermenistan'?n Türkiye'nin toprak bütünlü?ünü tan?mak için gösterdi?i direncin temelinde  Ba??ms?zl?k Bildirgesi ve Anayasan?n bu hükümleri bulunmaktad?r. Bu hükümler mevcut oldu?u sürece Ermeni hükümetlerinin resmen Türkiye'nin toprak bütünlü?ünü tan?mas? zordur.  Ermenistan'?n, Türkiye ile Ermenistan aras?ndaki s?n?r? tespit eden ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti taraf?ndan da imzalanm?? olan 13 Ekim 1921 tarihli Kars antla?mas?n? tan?d???n? da resmen bildirmemesinin nedeni de budur. 
 
Yukar?da de?indi?imiz gibi, Ermenistan D??i?leri Bakan? diplomatik ili?kileri kuracak protokolün s?n?r sorununu da çözece?ini söylemi?tir. Bu protokolde taraflar?n,   birbirlerinin toprak bütünlü?ünü tan?d?klar?n? beyan edecekleri de anla??lmaktad?r. Ancak protokolün bu hükmünün  Ba??ms?zl?k Bildirgesine ve dolay?s?yla Anayasa'ya ayk?r? oldu?u her zaman  iddia edilebilecektir.
 
Koçaryan idaresinin Türkiye ile hemen normal ili?kiler kurmak, toprak ve tazminat taleplerini ise gelecek hükümetlere b?rakmak gibi bir politika geli?tirmeye çal??t??? bilinmektedir. Buna göre ?imdi Türkiye'nin toprak bütünlü?ü tan?nabilir. ?leride Ermenistan güçlendi?inde söz konusu protokol, Ermenistan Ba??ms?zl?k Bildirgesine ve Anayasas?na ayk?r? oldu?u belirtilerek, iptal edilebilir ve sonra da Türkiye'den toprak ve tazminat istenebilir.  Bu hiç de gerçekçi görülmeyen senaryonun bir yandan Türkiye ile ili?ki kurmak di?er yandan da Ta?naklar gibi a??r? çevreleri, toprak ve tazminat taleplerinden vazgeçilmedi?i bunlar?n ?imdilik ertelendi?i gibi bir savla, avutmak amac?yla haz?rland??? anla??lmaktad?r.
 
Bu arada geçen Kas?m ay?nda Ermenistan Anayasas?nda bir çok de?i?iklik yap?ld??? ve fakat Ba??ms?zl?k Bildirgesiyle ilgili hükümlere dokunulmad???n?, di?er bir deyimle Do?u Anadolu'nun  Bat? Ermenistan olarak adland?r?lmas?na devam edildi?ini de belirtelim.

    Makaleye Yorum Yaz        Tavsiye Et

«  Geri
Yorumlar


«  »