.A° *ellspacing="0" ceŽÿÄ $ERMEN? SORUNU VE AVRUPA PARLAMENTOSUp
Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye hakk?ndaki raporu, uzun tart??malardan ve baz? de?i?ikliklerden sonra dün kabul edildi. Ba?l?ca tart??ma, rapor tasla??ndaki Türkiye Ermeni “soyk?r?m?n?” tan?mad??? takdirde AB üyesi olamayaca?? hakk?ndaki madde üzerinde oldu.
c yk?r?m?n?” tan?mad??? takdirde AB üyesi olamayaca?? hakk?ndaki madde üzerinde oldu. Bu paragraf 282 oya kar??n 320 oyla metinden ç?kar?ld?. Buna kar??n Türkiye’nin Ermeni soyk?r?m?n? tan?mas?n?n zorunlu oldu?unu belirten ifadeler raporda yer ald?. ?lk bak??ta ayn? gibi görülen bu sözler aras?nda asl?nda büyük fark vard?r. Birincisi Türkiye’nin Ermeni “soyk?r?m?n?” tan?mad??? takdirde AB üyesi olamayaca?? anlam?ndad?r. ?kincisi Türkiye’nin Ermeni ”soyk?r?m?n?” tan?mas?n?n zorunlu oldu?unu, ama tan?mad??? takdirde bunun AB üyesi olmas?n? engelleyemeyece?ini belirtmektedir.
Rapor tasar?s?nda Pontus ve Süryani soyk?r?mlar?na at?f yapan hayli belirsiz ifadeler korunmu?tur. Raportör Eurlings bu ifadelerin söz konusu soyk?r?mlar?n tan?nmas? anlam?na gelmedi?ini, Türkiye’nin kendi geçmi?ini tart??mas?n? amaçlad???n? söylemi?tir. Yunan ve Rum milletvekillerinin Türkiye’nin Pontus “soyk?r?m?n?” tan?nmas?n? isteyen bir teklifi büyük farkla reddedildi?ine göre Eurlings’in görü?ünün do?ru oldu?unu kabul etmek gerekmektedir. Ancak bu konunun ortadan kalkt??? anlam?na gelmemektedir. Pontus ve Süryanilerin sözde soyk?r?m?na dair ifadeler art?k rapora girdi?ine göre bundan sonraki raporlarda bu konunun ele al?nmas? daha kolayla?acakt?r.
Avrupa Parlamentosu D??i?leri Komisyonu’nda Ermeni “soyk?r?m?n?” tan?mas?n?n Türkiye’nin AB üyeli?i için ön ?art oldu?unu belirten ifadeler acaba neden Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu taraf?ndan benimsenmemi?tir ?
Bu sorunun cevab?n? Türkiye’nin adayl??? konusunda Avrupa Parlamentosu üyeleri aras?nda farkl? görü?ler oldu?unda bulmak mümkündür. Ba?ta H?r?stiyan Demokratlar olmak üzere muhafazakâr olarak adland?raca??m?z önemli bir grup, H?ristiyan olmamas?ndan ve Avrupa kültürüne sahip bulunmamas?ndan ba?layarak ?rkç?l??a kadar uzanan birçok nedenle Türkiye’nin AB’ye üye olmas?n? istememektedir. Buna kar??n Sosyalistler, Liberaller ve Ye?iller, ba?ta Kopenhag kriterleri olmak üzere. gerekli hususlar? yerine getirmesi halinde, Türkiye’nin üye olmas? gerekti?i görü?ündedir. Bu arada söz konusu grup mensuplar?n?n büyük ço?unlu?unun Ermeni soyk?r?m iddialar?na inand???n? ve geçmi?te bu yönde oy kulland???n? bununla beraber Türkiye’nin soyk?r?m iddialar?n? tan?mas?n?n AB üyeli?i için bir ön ko?ul olarak görmediklerini belirtelim.
Muhafazakâr grubun, tam üyelik sürecinde zorluk ç?kartarak Türkiye’yi bezdirmek amac?yla Ermeni “soyk?r?m?” konusundan yararlanmaya çal??t??? aç?kça belli olunca Sosyalistler, Liberaller ve Ye?iller müdahale edip bu konudaki maddeyi tasar?dan ç?kartm??lard?r. Buna kar??n, adayl???yla ba?l? olmayan bir ?ekilde, Türkiye’nin Ermeni “soyk?r?m?n?” tan?mas?n? isteyen ifadelere itiraz etmemi?lerdir
Avrupa Parlamentosu’nda Ermeni soyk?r?m iddialar? konusunda ya?anan mücadelede Türkiye ma?lup olmad??? gibi galip de gelememi?tir. Ancak Türkiye’nin adayl???n?n çok tart???ld??? bir ortamda bu sonuç bir ba?ar? olarak görülebilir.
Bu vesileyle gerek Ermeni ve gerek Pontus ve Süryani soyk?r?m? iddialar?n?n ileride, mesela gelecek y?l?n ?lerleme Raporu’nun müzakeresi s?ras?nda, yeniden gündeme gelece?ini ve ayn? tart??malar?n belki ba?ka bir yo?unlukta da olsa, tekrar ya?anaca??n? belirtelim.