“Sözde Ermeni soykırımı... Asılsız Ermeni iddiaları...” Bu sözlerin artık devletin ağzından çıkmadığının farkında mısınız? Şimdi ders kitapları da değişiyor ve bu ifadenin yerine kısaca “1915 olayları” demekle yetiniliyor. 2005'teki MGK kararı gereği, devletin tabu sözleri değişmeye başladı. Önce Yunanistan'la anlaşıldı, ders kitaplarındaki düşman kavramları bir bir silindi. Geçen yıldan bu yana da Ermeni sorununun dili değişiyor. Konuya değinirken sadece “1915 olayları” deniyor. İsterseniz TRT ve AA'ya kulak verin...
Ermeni soykırımını tanıma yasaları ve buna ilişkin eylemler dolayısıyla uluslararası alanda yaşadığı zorluklara çözüm arayan Ankara, 2005'de "meseleyi tarihçilere bırakalım" yaklaşımıyla birlikte, kullanılan dili değiştirmeyi kararlaştırmıştı. Milli Eğitim Bakanlığı bu çerçevede ders kitaplarında "ayıklamaya" giderken, MGK, Dışişleri Bakanlığı, TRT ve Anadolu Ajansı da alınan karar gereği Ermeni meselesiyle ilgili "sözde" veya "asılsız" ifadelerini kullanmamaya başladı. Bunun yerine "1915 olayları" ifadesi tercih ediliyor.
Karar MGK'da alındı
2005 yılı ortalarında MGK'da alınan karar doğrultusunda, komşu ülkelerle karşılıklı olarak ılımlı bir dil kullanılması, halklar arasında düşmanlığı körükleyen ifadelerden kaçınılması ve ders kitaplarının buna uygun biçimde düzeltilmesi benimsendi. İlk adım Yunanistan'la atıldı. 2005'de Ankara'da, 2006'da da Atina'da yapılan toplantılarda Türk ve Yunan heyetler, ders kitaplarında yapılacak ayıklamaları belirledi ve hasmane ifadelerin çıkartılmasına başlandı. İkinci adım da 2007'de Ermenistan'la atıldı ancak o tarihte iki ülke arasında diplomatik temas olmadığı için yetkililer bu süreci dolaylı olarak başlattı.
Çözümü tarihçilere bırakalım
2005'den bu yana giderek yoğunlaşan tartışmalarda "çözümü tarihçilere bırakalım" söylemi geliştiren ve Ermenistan'la ortak komisyon önerisini ortaya koyan hükümet, MGK'nın da onayını alarak Ermeni meselesinde önemli söylem değişikliğine gitti. Ermeni meselesi için "sözde soykırım iddiaları" veya "asılsız Ermeni iddiaları" ifadelerinin terk edilerek, bu ifadelerin yerine, "1915 olayları" şeklinde daha nötr bir ifade kullanılması benimsendi. MGK kararı, 2007 Eylül'ünden bu yana Dışişleri Bakanlığı açıklamaları, Milli Eğitim Bakanlığı yayınları, TRT ve Anadolu Ajansı haberlerinde uygulamaya konuldu.
MGK "1915 olayları" diyor
MGK'nin 24 Ekim 2007 tarihli bildirisinin 'D' bendinde "ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nde 10 Ekim 2007 günü kabul edilen 1915 olaylarına ilişkin karar tasarısıyla ilgili gelişmeler de görüşülmüş" denilmesi dikkat çekti. 24 Nisan 2008'deki bildiride de "Ermeni çetelerinin 1915 olaylarına ilişkin asılsız iddiaları çerçevesinde yürüttükleri faaliyetler de ele alınmıştır" ifadesine yer verildi.
Ali Babacan da '1915 olayları' diyor
Dışişleri Bakanı Ali Babacan, özür diliyorum kampanyasıyla ilgili yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Gül'ün kampanyaya yönelik açıklaması hakkında şöyle demişti: "Sayın Cumhurbaşkanımız hem TBMM üyeliği sırasında hem Başbakan Yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı döneminde, en çetin ortamlar dahil, her türlü uluslararası ortamda ve dış temaslarında Türkiye'nin 1915 olaylarıyla ilgili iddialar ve Türk-Ermeni ilişkileri hakkındaki görüş ve önerilerini defalarca ifade etmiş ve kuvvetle savunmuştur."
Arşiv düzeltmesi
Dışişleri Bakanlığı ise 19 Aralık 2008'de yaptığı açıklamada, "Ermeni iddiaları hakkındaki görüş ve düşüncelerimiz bilinmektedir" dedi. Bakanlığın internet sitesinde de konuyla ilgili haber ve açıklamalar "1915 Olaylarına İlişkin Ermeni İddiaları" başlığı altında toplandı. Aynı başlık altında toplanan geçmiş tarihli açıklamalarda da "1915 olayları" ifadesi kullanıldı. Bu değişikliğine örnek olarak 18 Ocak 2001 tarihli "Fransa Parlamentosu'nda Sözde Ermeni Soykırımı Yasa Teklifinin Kabul Edilmesine İlişkin Hükümet Açıklaması" başlıklar bölümündeki açıklama "Fransa Parlamentosu'nda 1915 Olaylarına İlişkin Yasa Teklifinin Kabul Edilmesine İlişkin Hükümet Açıklaması" olarak düzeltildi. Dışişleri, değişikliklerin mutabakat doğrultusunda gerçekleştirildiğini doğruladı.
Ders kitapları ayıklanıyor
Ermeni meselesine yönelik ifadeler ders kitaplarında da düzeltildi. MGK bünyesindeki Asılsız Soykırım İddiaları ile Mücadele Koordinasyon Kurulu (ASİMKK) ile Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ortaklaşa yapılan çalışma kapsamında ders kitaplarında Ermeni meselesiyle ilgili ayıklama kararı alındı. Talim ve Terbiye Kurulu, İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi 8. sınıf öğretim programında değişikliğe gitti. Kitaplardaki "sözde soykırım iddiaları" veya "asılsız Ermeni iddiaları" çıkartıldı yerlerine "1915 olayları" ifadesi konuldu. Mutabakat, Ulusal Program'a da girdi. UP'da, ders kitaplarında ayrımcılık içeren ifadelerin ayıklanması taahhüt edildi.
TRT ve Anadolu Ajansı'na yazı gitti
Sağlanan mutabakat, TRT ve Anadolu Ajansı haberlerine de yansıdı. Eylül 2007'de hem TRT hem de Ajansın haber dairelerine giden yazıda, "sözde" ve "asılsız soykırım iddiaları" ifadelerinin bültenlerde kullanılmaması istendi. Yazıda, bu ifadelerin yerine "1915 olayları" veya "1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddiaları" ifadelerinin kullanılması talimatı verildi. Bu bilgi TRT ve Anadolu Ajansı kaynakları tarafından doğrulandı.
|