!á��="justify">Türkiye ve Ermenistan kara s?n?r?n?n kapal? olmas? iki ülke aras?ndaki bir mesele olmas?n?n yan?nda, bölgedeki kom?u ülkeler, ABD ve Avrupa Birli?i’nde de önemli bir konu olarak görülmektedir. Ba??ms?zl???n? ilan etti?i 21 Eylül 1991 tarihinden sonra, Ermenistan’? tan?yan ilk ülke Türkiye olmu?tur. Denizle ba?lant?s? olmayan bir ülke olan Ermenistan’?n ba?ta Türkiye olmak üzere kom?usu oldu?u di?er ülkelerle ili?kilerinde co?rafi konumunun yaratt??? zorluklar? ön planda tutmas? gerekmektedir. Türkiye, Ermenistan’?n ba??ms?zl???n? ilan etti?i dönemde ekonomik anlamda bu ülkeye ciddi katk?larda bulunmu? ve kom?uluk ili?kilerinin yürütülmesinde Sovyetler Birli?i’nin da??lan di?er ülkelerine izledi?i politikan?n paralelinde bir yol izlemi?tir.

Türkiye’nin bu alandaki faaliyetlerinin en önemlisi, 1993 y?l?nda Ermenistan’? Karadeniz Ekonomik ??birli?i Örgütü’ne kurucu üye olarak davet etmi? olmas?d?r. Ayr?ca Türkiye bu dönemde, hem enerji hem de g?da alan?ndaki s?k?nt?lar?nda da Ermenistan’?n yan?nda olmu?tur. Türkiye’nin tüm iyi niyetli çabalar?na kar??n Ermenistan’?n, 23 A?ustos 1990’da kabul etti?i Ba??ms?zl?k Bildirgesi’nin 11. maddesinde, Türkiye’nin “Do?u Anadolu Bölgesi” için “Bat? Ermenistan” ifadesine yer vermekten vazgeçmemi? olmas?, tüm dünyada yürüttü?ü sözde soyk?r?m iddialar?n?n tan?nmas? çabalar?n? devam ettirmesi ve i?gal etti?i Azerbaycan topraklar?ndan çekilmemesi Türkiye’nin Ermenistan’a kar?? tavr?nda de?i?iklik yapmas?na sebep olmu? ve Ermenistan’la olan kara ve hava s?n?rlar? birer y?l arayla kapat?lm??t?r. Daha sonra buna ra?men Türkiye yine bir ad?m atarak 1995 y?l?nda ?stanbul-Erivan uçak seferlerini ba?latm??t?r. 

Türkiye-Ermenistan s?n?r?n?n kapal? olmas?n?n yaratt??? sorun iki ülke ili?kilerinde birinci s?rada yer almaya devam etmektedir. Ermenistan, içinde bulundu?u ekonomik güçlüklerden kurtulmak ve bölgesel bir aç?l?m yapabilmek için Türkiye’yle olan ili?kilerini geli?tirmenin önemini bilmektedir. Ermenistan’?n çabalar? d???nda ABD ve Avrupa’daki Ermeni lobilerinin çal??malar? da s?n?r?n aç?lmas? do?rultusunda olmaktad?r.

Bu çal??malardan sonuncusu, merkezi ABD’de olan Uluslararas? Ermeni Siyasa Ara?t?rma Grubu (Armenian International Policy Research Group-AIPRG) taraf?ndan düzenlenen ve Ermenistan’?n ba?kenti Erivan’da gerçekle?ecek olan konferanst?r. Amerika Birle?ik Devletleri Uluslararas? Kalk?nma Kurulu?u (USAID), Avrasya Vakf? (Eurasia Foundation) ve Ermenistan’daki ?ngiltere Büyükelçili?i’nin katk?lar?yla organize edilen konferansa kat?l?m Arjantin, Ermenistan, Belçika, Güney K?br?s, Gürcistan, Romanya, Türkiye, ?ngiltere ve ABD’den olacakt?r.  Konferans?n ba?l??? ‘Ermenistan-Türkiye S?n?r?n?n Aç?lmas?n?n Ekonomik ve Sosyal Sonuçlar?’ olarak aç?klanm??t?r. 13-14 Ocak 2007 tarihinde gerçekle?ecek olan Konferansta, s?n?r?n aç?lmas?n?n do?uraca?? ekonomik ve sosyal de?i?imler, ve s?n?r aç?ld???nda ortak faydan?n artt?r?lmas? ve maliyetin azalt?lmas? için neler yap?labilece?i konusunda siyasetçileri bilgilendirmeyi amaçlayan bulgular ve bu bulgular ?????nda ortaya konan tebli?ler sunulacakt?r.

Konferansta sunulacak tebli?ler aras?nda, s?n?r?n aç?lmas?n?n ekonomik olarak karl? olaca??, hem bu iki ülkenin hem de Gürcistan, ?ran ve Rusya gibi ilgili bölge ülkelerinin güvenliklerinin korunup güçlendirilmesine katk?da bulunaca?? belirtilerek a?amal? bir strateji öneren çal??malar bulunmaktad?r. Baz? tebli?lerin konusu da Ermenistan ve Türkiye'nin baz? illeri aras?nda yap?lacak potansiyel ticaretin de?erlendirilmesini içermektedir; bu çal??malarda Türkiye-Ermenistan s?n?r?n?n aç?lmas? durumunda ticaret ak???nda ya?anacak de?i?iklikler de ele al?nacakt?r. Türkiye’den kat?l?mc?lar?n da “Türk-Ermeni ?li?kilerinin Normalle?tirilmesinde S?n?r?n Aç?lmas?n?n Etkileri” ve “Bölgesel ??birli?inde Türkiye ve Ermenistan Aras?ndaki Tamamlay?c?l?k: ?mkanlar ve Zorluklar” ba?l?kl? tebli?leri sunacaklar? ilan edilmi?tir.

Türkiye ile s?n?r?n kapal? olmas? ekonomik oldu?u kadar siyasi yönden de Ermenistan’?n lehine de?ildir. Nitekim s?n?r?n kapal? olmas? Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan’?, Kars ve Bakü’yü Gürcistan üzerinden birbirine ba?layacak bir demiryolu in?a etme karar?n? almaya götürmü?tür. Bu durum ise petrol ve gaz boru hatt?ndan “by-pass” edilen, Türkiye ve Azerbaycan’a giden karayollar? kapal? olan  Ermenistan’?n bu kez demiryolu projesinden de “by-pass” edilerek içinde bulundu?u izolasyonun artmas? sonucunu verecektir.

Ermenistan bu izolasyonu önleyebilmek için Türkiye ile Kars s?n?r?n? açt?rma çabas? içerisindedir. Yukar?da de?inilen konferans bu çabalar?n bir parças?d?r. Önümüzdeki dönemlerde de bu konudaki farkl? giri?imlerin gerçekle?mesi beklenmektedir.